Draghi txostenaren funtsezko lau puntu: Europak badu bide-orri bat

Mario Draghi Italiako lehen ministro ohi eta Europako Banku Zentraleko presidente ohiak astelehen honetan aurkeztu zuen Draghi txostenaren laburpena argitaratu du Analisten Espainiako Institutuak. Txostenak ekintzara deitzen du eta presazko pisu handia du. Izan ere, Draghik berak zera ohartarazi zuen aurkezpenean: "Puntu honetara iritsita, bertan jarduten ez badugu, gure ongizatea, ingurumena eta askatasuna arriskuan jarriko ditugu". Zeintzuk dira 400 orrialde baino gehiagoko argitalpenaren funtsezko puntuak?

Europako Banku Zentralaren buru izan zen zortzi urteetan, Draghik konpromisoa hartu zuen "behar zena egiteko" euroa eta Europako blokearen ekonomia merkatuaren zurrunbiloetatik babesteko. Hori dela eta, Úrsula Von der Leyenen enkarguz, Draghik EBren lehiakortasunari buruzko txosten bat egin du, Europaren ahalmen ekonomikoari loturiko ikuspegi bat eta lehiakortasuna berreskuratzeko proposamen sorta bat eskaintzen duena. Txostena, aurreikusitakoa baino beranduago argitaratu dena, EBrentzat funtsezkoa den une batean iritsi da: 2024-2029ko ziklo politiko eta instituzional berriaren atarian.

Analisten Espainiako Institutuak lau puntu azpimarratu ditu.

1. Europaren erronkak: produktibitate-arrakala

XXI. mendearen hasieratik, Europak hazkunde ekonomiko motela izan du, baita produktibitate-arrakala ere, Estatu Batuetakoarenarekin alderatuta hazten joan dena. Arrakala horrek europarren bizitza mailari eragin dio: AEBko per capita diru-sarrera errealak EBn baino ia bi aldiz gehiago hazi dira 2000. urtetik. Funtsezko hornitzaileen galerak, ezegonkortasun geopolitikoak eta Europa iraultza digitalean atzeratuta geratu zen aldaketa teknologikoaren bizkortzeak erronka horiek larriagotu dituzte.

Bere bizi-estandarrak mantentzeko eta deskarbonizazio-, digitalizazio- eta segurtasun-helburuak betetzeko, Europak hainbat erronkari aurre egin behar die, 2040ra arte urtean 2 milioi langile inguru murriztuko den lan-indarra barne. Horren ondorioz, "langileen eta erretiratuen arteko proportzioa 3:1etik 2:1era igaroko da", ohartarazi zuen Draghik, eta lan-indarraren beherakada ez da migrazioarekin konpentsatuko. Horrek, txostenean jasotzen denez, produktibitatearen hazkundearen mende egotera behartzen du kontinentea, hazkunde ekonomikoa bultzatzeko eta inbertsio berriak finantzatzeko.

Draghik dioenez, EBk bermatu behar du produktibitatearen hazkundea eta gizarteratzea eskutik joango direla, batez ere aldaketa teknologiko azkarraren testuinguruan

Hori bai, Europak AEBko produktibitate-hazkundea berdindu nahi duen bitartean, Draghik adierazi du AEBko gizarte-ereduan ikusitako desberdintasun-mailak saihestu behar direla. EBk bermatu behar du produktibitatearen hazkundea eta gizarteratzea eskutik joango direla, batez ere aldaketa teknologiko azkarraren testuinguruan.

2. Funtsezko hiru jardun-arlo

Europan lehiakortasuna hobetzeko eta hazkunde iraunkorra bermatzeko lehentasunezko hiru arlo identifikatzen ditu txostenak.

Alde batetik, Draghik adierazi du Europa AEBekiko eta Txinarekiko berrikuntza-aldea murrizteko helburuari heldu behar zaiola, batez ere teknologia aurreratuetan. Hezkuntza- eta osasun-sistema indartsua izan arren, Europak huts egin du indargune horiek oro har industria lehiakor bihurtzeko orduan. Europak berrikuntzako oztopoei aurre egin behar die, barne hartuta egitura industrial estatiko bat eta enpresa berritzaileen eskalagarritasuna zailtzen duten arauketa funsgabeak, txostenak zehazten duenez.

Europak berrikuntzako oztopoei aurre egin behar die, barne hartuta egitura industrial estatiko bat eta enpresa berritzaileen eskalagarritasuna zailtzen duten arauketa funsgabeak, txostenak zehazten duenez

Agintari ohiak, halaber, ekonomia deskarbonizatu baterako trantsizioa abantaila gisa aipatzen du Europarentzat, munduko liderra baita teknologia garbietan, hala nola turbina eolikoetan eta karbono gutxiko erregaietan. Hala ere, Europak beste eskualdeetan baino energia-kostu handiagoak ditu, tartean elektrizitate-prezioak AEBn bi edo hiru bider altuagoak izanik.

Hazkunde iraunkorra lortzeko, txostenak ezinbesteko baldintzatzat jotzen ditu segurtasuna eta mendekotasunak murriztea. Ingurune geopolitikoa gero eta zalantzazkoagoa dela kontuan hartuta, Europa ezin da hornitzaile gutxiren mende egon lehengai kritikoak lortzeko. Ahultasun horiei aurre egiteko, Europak benetako kanpo-politika ekonomikoa behar du, lehentasunezko merkataritza-akordioak, erreserba estrategikoen eraikuntza eta industria-elkarteen sorrera barne hartzen dituena, funtsezko teknologien hornidura-kateak ziurtatzeko.

3. Zerk mugatzen du Europaren aurrerapena?

Estatu kideak ekintza indibidualak egiten ari diren arren, Europak ez du bere potentzial kolektiboa lortzen, hiru oztopo nagusirengatik, txostenaren arabera: ikuspegi eta norabide argirik eza, baliabide komunen xahutzea eta koordinazio falta. Horrek eragiten du EBko erabakiak hartzeko prozesua motela eta zatikatua izatea.

Draghiren ustez, Europak inbertsio tasa handitu behar du BPGrekiko, eta ia % 5era iritsi

4. Estrategia industrial berri bat Europarentzat

Txostenak industria-estrategia berri bat proposatzen du, honako zutabe hauetan oinarritua:

• Merkatu bakarraren inplementazio osoa. Txostenaren arabera, merkatu bakarraren erabateko integrazio faltak Europarentzat bere BPG potentzialaren % 10 inguruko kostua du.
• Industria-, lehia- eta merkataritza-politika lerrokatuak, ebaluazio zorrotzekin eta etengabeko monitorizazioarekin.
• Inbertsio-beharren finantzaketa. Draghiren ustez, Europak inbertsio-tasa handitu behar du BPGrekiko, eta ia % 5era iritsi. Zehazki, 800.000 milioi euroko inbertsioa proposatzen du; horietatik, 450.000 milioi energiaren alorrera bideratuko lirateke, eta 150.000, teknologiaren arlora.
• EBren gobernantzaren erreforma, kohesionatuagoa eta eraginkorragoa izan dadin.