Ekintzailetzaren beste aldea
Aurreko astean 30 urte bete ditut, eta honekin batera, zortzi urteko ibilbidea osatu dut ekintzaile izaten. Gertatzen ari den guztia hau hausnartu eta atzera begiratzeko balio izan dit aste honek, eta urte gutxi badirudite ere, benetako maratoia izaten ari denaren sentimendua dut. Ekintzailetza betidanik izan da askoren ametsa: zure proiektua sortzea, ideia bat hutsetik eraikitzea eta, azkenean, arrakasta lortzea. Baina askotan, errealitateak fikzioa gainditzen du, eta ez da dirudiena. Sarritan, ekintzailetza eroso, erromantiko eta erakargarri aurkezten digute, baina gutxik hitz egiten digute bide horren atzean dagoen gogortasun, bakardade eta zalantzaz beteriko bidezidorrez.
Ekintzailetza erantzunik gabeko egoera bat da, ziurgabetasuna nonahi. Erabaki guztiak gure esku daude: nola finantzatu proiektua, zein estrategia jarraitu, norekin lan egin… Egunean 30 erabaki hartu beharreko lanpostua da, eta ingurukoek lagundu nahi dizuten arren, bakarrik —edo taldean, beti taldean hobe— hartu beharko dituzuna. Taldean beti hartzen dira erabakiak hobeto, ardurak banatzen eta egoera zailei elkarrekin aurre egiten. Euskal Herriak baditu taldean ekiteko eredu ezberdinak, baina hala ere, ekitera ausartzen diren gehienak oraindik ere bakarrik —autonomo gisa, gehienetan— ekiten dute. Zergatik? Gizakia erresilienteagoa eta sortzaileagoa da taldean, zergatik bakarrik? Nik garbi dut, gertatuak gertatu eta gero, ez nukeela inoiz horrelako pausurik bakarrik emango.
Ekintzaile izatearen miseriak partekatzen jarraituta, ez dizute inoiz esango ekintzailetza dirua galtzen hasten den prozesua dela. Hasierako inbertsioa egin beharra dago, eta askotan, irabaziak ez dira lehenengo hilabeteetan edo urteetan iristen. Ekintzaile askok ez dute soldata duinik izaten lehenengo 2 edo 3 urteetan, eta kasu gehienetan, diru galera handiak izaten dituzte. Horrek presio emozional handia ekartzen ditu, eta askok amore ematen dute lehen urte horietan. Ekintzaile izateko azken hau oso garbi izan behar da, eta bakarrik, %120ean ziur zaudenean eman pausua. Porrotaren arrazoia ez da ekintzaile txarrak garelako izaten normalean, gauzak espero bezala irteten ez direnean, zuzentzeko gaitasun edo indarra falta zaigulako baizik; eta hori ez da liburuetan ikasten, hori egiten ikasten da bakarrik.
Zortzi urte hauek oso malkartsuak izan dira, baina asko ikasi dugu bidean. Garrantzitsuena, laguntza bilatzearen garrantzia da: mentoreak, sare profesionalak eta ekintzailetza komunitateak ezinbestekoak dira, hanka sartzean makulua izan dezazun. Bigarrenik, ez egin gastu gehiegirik hasieran, eta ziurtatu zure zerbitzu edo produktuak erantzuna baduela merkatuan. Hirugarren, ez da erraza izango, eta estresa handia izango duzu: osasuna eta oreka mantentzea giltzarri dira erresiliente izateko. Eta azkenik, porrotak egunerokoaren parte direla barneratu: saiakera bakoitza ikasketa prozesu bat da, ez etsi hutsegitean.
Zure erabakiak dira zure arrakastaren edo porrotaren arrazoi. Arrakasta lortuz gero, tentuz jokatu behar, eta porrot eginez gero berriz, gainontzekoekin partekatu. Mundu aldakor honetan azkar egin, desegin eta berregiteko zikloa ikasi eta aplikatzeko gaitasuna duenak aukera gehiago izan du ekintzailetzaren onena ateratzeko. Ez dago ekitearen alde itsusiena entzun eta aurrera egin nahi duten horien parekorik. Prest al zaude horretarako?