Ikasgeletara itzultzearekin batera, teknologia protagonista bilakatu da hezkuntzan. Digitalizazioak eta gailu mugikorren etorrerak aldatu egin dute ikasleek ikasteko eta irakasleek irakasteko duten modua. Baina nola eragiten dio horrek hezkuntza-prozesuari? Zeintzuk dira ikasteko modu berriaren abantailak eta desabantailak?
Ikasturte berri bat hasteak beti dakar ikasle, guraso eta irakasleentzako emozio nahasketa. Hala ere, azken urteetan, ikasgeletara itzultzeak, liburuak forratzea edo koaderno berriak erostea ez ezik, tabletak, eramangarriak eta bestelako gailu teknologikoak eguneratzea ere eskatzen du. Digitalizazioarekin eta gailu mugikorren presentzia gero eta handiagoarekin, hezkuntza eraldatzen ari diren Internetera konektatutako tresnez bete dira ikasgelak.
Testuliburu tradizionalen ordez tabletak eta ordenagailu eramangarriak erabiltzen ari dira gero eta gehiago. Aldaketa horrek ez dio soilik eragiten ikasleek hezkuntza-edukiarekin elkarreragiteko duten moduari. Batzuek trantsizio horren abantailak txalotzen dituzten bitartean, beste batzuek eragozpenak jartzen dituzte desabantailak adierazteko. Izan ere, Suedia bezalako herrialdeetan hezkuntza-sisteman atzerapausoa eman eta analogikora itzultzen ari dira.
Integrazio teknologikoa gora, pareraren kontsumoa behera
Teknologiak ikasgelan duen onura nabarmenetako bat da paperezko kontsumoa murriztea, eta, ondorioz, ikasleek egunero beren motxiletan kargatzen duten pisua murriztea. Hainbat liburu eta koaderno eraman beharrean, ikasleek gailu bakar batetik eskura ditzakete beren ikasmaterial guztiak. Gainera, Interneteko konexioak eta informaziorako sarbide mugagabeak klase interaktiboenak egin ditzakete. Irakasleek baliabide digitalak sar ditzakete, hala nola bideoak, aurkezpenak eta hezkuntza-aplikazioak, ikaskuntza dinamikoagoa eta erakargarriagoa izan dadin.
Horrek ikasleen arreta bereganatzeaz gain, teknologia berriak modu arduratsuan erabiltzen ere irakasten die, mundu modernoan ezinbesteko trebetasuna baita. Bestalde, tresna teknologikoak txikitatik erabiltzen ikasteak etorkizunerako prestatzen ditu ikasleak. Edizio, ofimatika eta programazio programak, adibidez, gero eta gehiago eskatzen dira lan-merkatuan. Eskolan tresna horiekin ohitzen direnez, ikasleak hobeto prestatuta daude etorkizuneko erronka teknologikoei aurre egiteko.
Arretaren galera
Hala ere, dena ez da positiboa iraultza digital honetan. Eragozpen nagusietako bat ikasleen arreta galtzea da. Pantailak etengabeko distrakzioa izan daitezke, eta jakinarazpenak eta sare sozialetako aplikazioak gazteen arretarako lehiatzen dira. Beste desabantaila bat da informazioa azkar eta erraz eskuratzeak ezagutzak bilatzeko ahalegin txikiagoa eragin dezakeela. Lehen, ikasleek liburuak eta entziklopediak kontsultatu behar zituzten, ikerketa eta analisi kritikoko trebetasunak garatuz. Orain, Interneteko bilaketa soil batek, berehalako erantzunak eman ditzake, ikaskuntza prozesuaren zati bat ezabatuz.
Gailu digitalen erabilerak ere eragina izan dezake ikasleen antolaketan eta erantzukizunean. Eginkizunak eta epeak idazteko agenda fisikoak erabiltzeari uzten zaionean, ikasleek beren denbora modu eraginkorrean kudeatzeko trebetasuna gal dezakete. Gainera, gurasoek beren seme-alaben notak eta jarduerak denbora errealean monitorizatzeko aukerak, erantzukizun-sentsazio faltsua sor dezake, non ikasleak ez diren motibatuta sentitzen beren lorpenak edo porrotak beren kabuz jakinaraztera.
Eginkizunak eta epeak idazteko agenda fisikoak erabiltzeari uzten zaionean, ikasleek beren denbora modu eraginkorrean kudeatzeko trebetasuna gal dezakete
Gai ekonomikoa ere ezin da alde batera utzi. Gailu teknologikoen kostu handiak zailak izan daitezke familia batzuentzat, eta ikasle guztiek ez dute Interneterako edo kalitate handiko gailuetarako aukerarik etxean. Harresi teknologiko horrek handitu egin ditzake dauden desberdintasunak, eta ikasle guztiek ikasteko aukera berberak izatea zailduz.
Zein gailu aukeratu unibertsitaterako?
Ikasleek goi-mailako hezkuntzarantz aurrera egin ahala, premia teknologikoak aldatu egiten dira. Aukeratzen den ikasketen arabera, gailu batzuk beste batzuk baino erabilgarriagoak izango dira. Unibertsitatean, ordenagailu bat ia ezinbestekoa da lanak eta beste zeregin batzuk egiteko. Hala ere, etxean ordenagailua dutenen kasuan, tableta nahikoa izan daiteke klasean apunteak erraz hartzeko.
Arkatz optiko bat erabiltzeko gaitasuna duten tabletak bereziki erabilgarriak dira; izan ere, dokumentuak ez inprimatzeko, oharrak eskuz azpimarratzeko eta hartzeko aukera ematen dute, apunte guztiak gailu bakar batean eramanez (PDF, aurkezpenak, liburuak...). Bestalde, programa eta aplikazio zorrotzagoak eskatzen dituzten karreretarako komeni da hasieratik prozesadore indartsu bat duen ordenagailu batean inbertitzea. Indar gutxiagoko gailu bat aukeratzeak epe luzerako gastu gehigarri bat ekar dezake, baldin eta horrek ez baditu betetzen ikastarorako beharrezkoak diren programen baldintzak.
Ikasgeletan teknologia sartzeak betiko aldatu du irakasteko eta ikasteko modua. Onura batzuk dakartzan arren, erronka esanguratsuak ere baditu, gurasoek, irakasleek eta ikasleek landu beharrekoak. Horrela, ikuspegi kontziente eta arduratsuarekin, ahalik eta gehien aprobetxa ditzakegu aro digital berri honek hezkuntzan eskaintzen dizkigun aukerak.