Joan den ostiralean, uztailaren 19an, Windowsen eguneratze batek akats masibo bat eragin eta horrek sistema eragilea abiaraztea eragotzi zuen, aireportu, ospitale, banku eta hainbat erakunderi eraginez. Gertakari horrek sistema bakar batean dugun mendekotasun kritikoa azaleratzen du, eta zalantza handiak sortzen ditu segurtasun eta subiranotasun teknologikoaren gaiaren inguruan.
Uztailaren 19a, ostirala, kaos globaleko eguna. Windowsen eguneratze batek, munduan gehien erabiltzen den sistema eragileak, milioika erabiltzaile heriotzaren pantaila urdinaren (BSOD) aurrean utzi zituen akats masibo baten ondorioz. Gertakari horrek banakako arazoak eragiteaz gain, eragin suntsitzailea izan zuen mundu osoko funtsezko zerbitzuetan, aireportuetan eta ospitaleetan. Hainbat hiritako aireportuek atzerapen eta etenaldi masiboen berri eman zuten. Irteera operazioan, eskuz idatzitako billeteak erabili behar izan ziren, prozesuak motelduz eta bidaiari frustratuen ilara luzeak sortuz. Bankuek eta mediku zentroek ere kalte larriak jasan zituzten; datu kritikoetarako sarbidea eten egin zen, eta larrialdietan eta finantza-eragiketetan arreta eskaintzea zaildu zen.
Irtenbidea ez zen erraza izan. Ordenagailu bakoitzaren eguneratzearen fitxategi espezifiko bat eskuz ezabatu behar izan zen
CrowdStrike zibersegurtasun plataformak, Microsofti zerbitzua ematen dionak, baieztatu zuen arazoa ez zela eraso zibernetiko baten ondorioz gertatu, eguneratzearen akats baten ondorioz baizik. Hala ere, irtenbidea ez zen erraza izan. Ordenagailu bakoitzaren eguneratzearen fitxategi espezifiko bat eskuz ezabatu behar izan zen. Prozesu neketsua eta luzea izan zen, eta sistema asko ordu luzez izan ziren geldirik.
Mendekotasun kritikoa eta burujabetza teknologikoari buruzko zalantzak
Gertaera horrek agerian utzi du Windowsekiko mendekotasun handia; izan ere, Stat Counter Global Statsen arabera, 2021ean merkatuaren %73,54 menderatzen zuen. MacOSek, aldiz, %15,87 zuen, eta Linux apenas iristen zen %2,38ra. Mundu osoko eragiketa kritikoetarako plataforma bakar batean konfiantza izateak zalantza asko sortu ditu segurtasunaren inguruan. Windowsen akatsak arazo teknikoen aurrean dugun ahultasuna nabarmentzeaz gain, subiranotasun teknologikoari buruzko eztabaida ere zabaldu du. Segurua al da enpresa bakar baten mende egotea funtsezko zerbitzuen funtzionamendurako? Zer gertatuko litzateke etorkizunean antzeko gertaera bat errepikatuko balitz, edo are okerrago, nahita zibergerra modu gisa eragindakoa balitz?
Microsoft Azure, Microsoften hodeiko zerbitzuak ere etenaldiak izan zituen, eta horrek areagotu egin zituen eguneroko eragiketetarako zerbitzu horren mende dauden enpresen arazoak. Soluzioaren konplexutasunak, gailu bakoitzean eskuzko esku-hartzeak egin behar izan ziren, tamaina horretako akatsak eraginkortasunez maneiatzeko prestakuntza falta nabarmendu zuen.
Windowsen akatsak arazo teknikoen aurrean dugun ahultasuna nabarmentzeaz gain, subiranotasun teknologikoari buruzko eztabaida ere zabaldu du
Microsoften erantzuna azkarra izan zen, baina ez zen nahikoa hasierako kaosa arintzeko. Konpainiak bere eguneratze-protokoloak berrikusteko eta bere sistema eragilearen erresilientzia hobetzeko konpromisoa hartu zuen, etorkizunean horrelako gertaerak saihesteko. Hala ere, konpainiarekiko konfiantza kolpatua izan da, eta askok galdetzen dute ea zuhurra den hain zentralizatuta dagoen azpiegitura batean konfiantza izaten jarraitzea.
Windowsen akatsak eragindako geldialdi globalak 2000 efektuaren beldurrak ekartzen ditu gogora, mundua dardarka ari baitzen milurtekoa aldatzean akats informatiko masibo bat gerta zitekeelako. Mehatxu hura ez zen espero bezain hondagarria izan, baina joan den ostiraleko gertakariak gogorarazten digu gure mendekotasun teknologikoak aho biko ezpata izaten jarraitzen duela.
Sistema erortzeak gure azpiegitura teknologikoaren hauskortasuna eta gure eguneroko bizitzan oinarri diren sistemen dibertsifikazio eta sendotasunaren beharra jarri zuen zalantzan. Etorkizun gero eta digitalizatuagoan murgiltzen ari garen bitartean, segurtasuna eta subiranotasun teknologikoa izan behar dira lehentasun, antzeko gertakari batek kalte are handiagoak eragin ez ditzan. Akatsak, kontingentzia teknologikoetarako prestatuta egotearen garrantzia nabarmentzeaz gain, enpresa bakar batekiko mendekotasuna birpentsatzea premiazkoa dela jarri du mahaigainean, maila globaleko zerbitzu kritikoen funtzionamendurako.