Gaur egungo egoera ekonomiko aldakorrean, funtsezkoa da inbertitzeko eta aurrezteko aukera adimendunak bilatzea. Euskal Autonomia Erkidegoak, Espainian duen zerga-araubidearekin, zerga-kenkarien eta etxebizitza-kontua delakoaren bidez, etxebizitzak erostea sustatzen duten zerga-politikak garatu ditu.
Etxebizitza-kontua finantza-produktu bat da, Euskal Autonomia Erkidegoan aurrezteko eta etxebizitzak erosteko panoraman leku nabarmena irabazi duena. Kontu horrek hainbat abantaila ditu, baina bere benetako erakargarritasuna zerga-tratamendu berezian datza, eta horrek aurrezteko tresna erakargarri bihurtzen du etxebizitzen jabe izan nahi dutenentzat.
Etxebizitza-kontuaren abantailak
Aipatutako kontuak hainbat abantaila eskaintzen ditu. Hasteko, PFEZ Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren kenkarietan. Kontu horien titularrek etxebizitza bat erosteko aurrezkien ehuneko bat ken dezakete zergen aitorpenean. Kenkari horrek nabarmen murrizten du zerga-karga, eta etxebizitzak erosteko aurrezkia sustatzen du.
Ez da, ordea, abantaila bakarra. Interesen gaineko zergen salbuespena ere ezartzen da. Alegia, etxebizitza-kontuan sortutako interesek ez dute inolako zergarik ordaindu behar PFEZan. Horrek esan nahi du etxebizitzak erostera bideratutako aurrezkiak modu eraginkorragoan hazten direla, sortutako etekinen gaineko zergarik gabe.
Etxebizitza-kontu baten titularrek gordailu erregularrak egiteko eta aurrezki-prozesua eraginkortasunez kontrolatzeko malgutasuna dute
Azkenik, etxebizitza-kontu baten titularrek gordailu erregularrak egiteko eta aurrezki-prozesua eraginkortasunez kontrolatzeko malgutasuna dute. Horrek finantza-plangintza eta etxebizitzen erosketa-helburuak lortzea errazten du.
Kenkari berezia
Etxebizitza-kontuaren abantailez harago, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hipoteken fiskalitatea foru-ogasunek arautzen dute. Erakunde horietako bakoitzak hipotekekin eta jabetzarekin lotutako tasak eta zergak ezartzeko autoritatea du, eta horrek esan nahi du zerga-ordainketa aldatu egin daitekeela kokapenaren arabera. Hala eta guztiz ere, guztiek batera lan egiten dute, zerga-arloan uniformetasuna sortuz.
Bereizketa garrantzitsua da etxebizitza-kontuaren titularren adinaren araberako kenkari berezia. 30 urtetik beherakoentzat, kenkaria % 23koa da, eta hori pizgarri esanguratsua da gazteak etorkizuneko etxebizitzarako aurrezten has daitezen. 30 urtetik gorakoentzat, kenkaria % 18koa da, eta horrek onura fiskal erakargarria eskaintzen du oraindik.
30 urtetik beherakoentzat, kenkaria % 23koa da, eta hori pizgarri esanguratsua da gazteak etorkizuneko etxebizitzarako aurrezten has daitezen. 30 urtetik gorakoentzat, kenkaria % 18koa da
Funtsezkoa da kenkarien mugak kontuan hartzea, hainbat pertsonak Euskal Autonomia Erkidegoko lurralde historikoetan etxebizitza komun bat eskuratzen dutenean. Bi pertsonak etxebizitza bat batera eskuratzen badute, 36.000 euroko muga horietako bakoitzari aplikatuko zaio, eta horrek kenkarien aplikazioan ekitatea bermatzen du.
Horrez gain, Euskal Autonomia Erkidegoko foru-lurraldeetan bada kenkariko urte anitzeko zerga-kreditu bat, zergadunaren zergaldi guztietan gainditu ezin dena. Muga hori 200.000 eurokoa izango da, zerga-kenkariek onuragarriak izaten jarrai dezaten, baina kontrolatuak.
Sei urteko indarraldia
Garrantzitsua da aipatzea etxebizitza-kontuak sei urteko indarraldia duela lehenengo ekarpenetik. Etxebizitza geroago eskuratzen bada, ordura arte egindako kenkariak galduko dira, eta kenkariak eta berandutze-interesak itzuli beharko dira. Inbertitzeko epea lehenengo ekarpenaren datatik kontatzen da.
Baldintzaren bat betetzen ez bada, zergadunak aurreko ekitaldietan kendutako zenbatekoak itzuli beharko ditu, dagozkion berandutze-interesez gain, eta aurreko ekitaldietako preskripzioa ezin izango da alegatu.
Ezinbestekoa da betekizun eta epeen berri izatea, zerga-onurak gal ez daitezen
Ondorioz, Euskal Autonomia Erkidegoko etxebizitza-kontua, foru-ogasunek babestuta, aurrezteko eta zerga-kenkariak egiteko aukera paregabea eskaintzen die etxebizitza bat erosi nahi dutenei. Irabaziak aldatu egiten dira titularraren adinaren arabera, eta kenkarietan mugak daude bidezko aplikazioa bermatzeko. Hala ere, ezinbestekoa da betekizun eta epeen berri izatea, zerga-onurak gal ez daitezen. Etxebizitzen jabetza pertsona askorentzat helburu garrantzitsua den une honetan, zerga-abantaila horiek alde nabarmena adierazten dute Euskal Autonomia Erkidegoan etxebizitzak erosteko prozesuan.