Urteak dira Z belaunaldia (1995etik aurrera jaiotakoak) lan-merkatuan sartzeak Euskal Herriko eta munduko enpresa guztiak "irauli" dituela. Bulegoetan erabateko berrikuntza ekarri du, "zeten" eta "boomerren" arteko "belaunaldien arteko talkarekin", enpresariei buruhauste bat baino gehiago eragin diezazkiekeena. Gazteek argi dute: "bizitza ezin da izan aste osoan lan egitea, eta larunbatetan supermerkatura joatea". Proiektukako lanean gozatzea bilatzen dute, malgutasuna behar dute maila guztietan eta enpresaren balioekin lerrokatuta izan nahi dute. Hori bai, giza baliabideen sektoreko azken ikerketek badute gertaera bitxi bat: Z belaunaldiaren % 26 gurasoekin joaten da lan-elkarrizketetara. Eta harrigarria bada ere, guraso horien % 8k esku hartzen dute.
Zergatik hartu behar dute kontuan enpresaburuek faktore hori? Batez ere, belaunaldi berria munduko biztanleriaren % 30 delako eta 2025ean lan-masaren % 27 izango delako, Whatsthebigdata.com-en datuen arabera. Beraz, euren kezkak eta balioak kontuan hartzea merezi du.
Zergatik gurasoekiko "gehiegizko" mendekotasun hori?
Azken mendean belaunaldi berriak konpainietan integratzea ohikoa izan bada, ezinbestekoa da enpresek beren politikak egokitzea lan-merkatuko langile berriak "limurtzeko". Talde bakoitza zein belaunalditakoa den ulertzeko, zerrenda bakoitzeko adinak hartu behar dira kontuan: boomerrak (1946-1964 bitartean jaiotakoak), X belaunaldia (1960ko eta 1970eko hamarkadaren amaierakoak), millennialak (1980koak eta 1990eko hasierakoak) eta orain, Z belaunaldia (1990eko erdialdetik 2000ko hamarkadaren erdialdera bitartekoak).
ResumenTemplates-ek eginiko inkesta xehe aztertuz gero, inkestaren azken ondorioak zerikusia du Z belaunaldiak lana bilatzeko eta hautaketa-prozesu batean parte hartzeko gurasoekiko duen mendekotasunarekin. Adibidez, inkestan parte hartu duten gazteen % 70ek azaldu du laguntza eskatu ohi dietela senideei lana bilatzeko prozesuan. Are gehiago, %18k gurasoei beren curriculuma erabat idazteko eskatzen diete, eta %24k adierazi du gurasoak izan zirela lan-eskaerak bidali zituztenak.
%18k gurasoei beren curriculuma erabat idazteko eskatzen diete, eta %24k adierazi du gurasoak izan zirela lan-eskaerak bidali zituztenak
Arrazoiak? Zenbaitek errekrutatzaileekin komunikatzeko beldurra dute, beste batzuk motibaziorik gabe sentitzen dira, eta beste batzuek osasun mentaleko arazoak dituztela eta lan-merkatuan sartzeko zailtasunak dituztela argudiatzen dute. Gurasoen babesak ere ez du laguntzen, eta gazteen %31k azaldu du gurasoek lan-elkarrizketa batean lagundu dietela, eta, gainera, gazteen %29 erreklutatzaileekin egindako bideo-deietan "sartzen" direla. Are gehiago, guraso askok elkarrizketatzaileengana jotzen dute eta, harrigarria bada ere, elkarrizketan parte hartzen dute edo haien galderak erantzuten dituzte.
Kristalezko belaunaldi bat? Itxaropenen artean bizitzea
Zergatik esaten zaio Z belaunaldiari kristalezko belaunaldi? Kristalezko belaunaldia terminoa Montserrat Nebrera filosofo katalanak sortu zuen, zeinak hauskortasun hori X belaunaldiko gurasoen gehiegizko babesarekin lotzen zuen. X belaunaldiko gurasoek, oro har, gabezia ekonomiko gehiago izan zituzten, eta hori dela eta ahalegin handiagoa egin behar izan zuten zenbait aukera akademiko eta lan-aukera lortzeko. Haiek ez bezala, kristalezko belaunaldiko gazteek hezkuntzarako sarbide ia unibertsala dute, eta horrek ez die bizitza errazten, kontrakoa baizik.
Gazteenak egoera baten daude murgilduta non prestakuntzak ez dizkien lan-itxaropen batzuk bermatzen, gurasoen garaian gertatu bezala. Beraz, ziurgabetasun handiagoa dute beren etorkizunari buruz eta beren bizi-nahiak betetzen direla ikusteari buruz. Horregatik, guraso askok "gehiegi babesten" dituzte, askotan konturatu gabe. "Zetak kontzienteagoak dira, hori bai, emozioak behar bezala kudeatzeak eta osasun mentala zaintzeak duen garrantziaz, eta horrek sentsibilitate handiagoko pertsonak bihurtzen ditu, baita, batzuetan, sormen handiagoko pertsonak ere", ondorioztatu du Nebrerak.