Asteartea da, goizeko 10:30ak inguru, Elgoibarren (Gipuzkoan). Danobat enpresaren instalazioetan bisita egiten ari da Nerea Aranguren Danobatgroupeko zuzendari nagusia Euskal Herriko hainbat hedabideetako kazetarirekin. Prentsa aurrean egiten duen lehen agerraldia da, Mondragonen dibisio industrialeko enpresa taldeko zuzendaritza nagusia abuztuan hartu baitzuen. Arangurenek ondo baino hobeto ulertu du aurrean duen publikoaren ezagutza maila teknikoa ez dela altua —salbuespenak salbuespen—, eta bere diskurtsoa ulertzeko moduan egokitzen du bertaratutakoentzat. "Guk esan ohi dugu hamar hegazkinetatik bederatzi igaro direla Danobaten makina batetik".
Dantip da makina horietako bat. Esaterako, hegazkinetako hegalean, motorrean eta helizeetan topatzen diren alabeen —kurba formako profilen— segurtasuna eta zehaztasuna hobetzea ahalbidetzen du, alabeak hegazkinean izango duen posizio berean kokatuta. Ez daude makina asko hori egitea ahalbidetzen dutenak; are, bakarrenetarikoa izango da mundu mailan. Makinaren kostua? Milioi bat eurotik gorakoa. "Nitxo txiki bat da, baina nitxo horretan posizionatzea ahalbidetu digu", nabarmendu du zuzendari nagusiak.
%2ko hazkundea izan du 2024an, 344 milioi euroko fakturazioarekin, eta esportazioak %90etik gora mantendu dira
Adibide horrekin azaldu daiteke, besteak beste, nola lortu duen Danobatgroupek makina-erremintaren sektoreak azken urtebetean bizi duen ur nahasietan nabigatzea. %2ko hazkundea izan du 2024an, 344 milioi euroko fakturazioarekin, eta esportazioak %90etik gora mantendu dira. Zehazki, presentzia hazi egin zen AEB (%15,4), Italian (%7,9) eta Frantzian (%5). Hori gutxi balitz, 2025eko eskaera zorroa "oso ona" da, %90ekoa, eta bezero on eta egonkorretatik datorrena. "Lasaitasuna" da hitza, momentuz.
Puntu horretara heltzeko gakotzat jo ditu punta-puntako berrikuntza pertsonalizazioarekin uztartzea, eta dibertsifikazioa, bai herrialdeei dagokienez —Txinan, Indian eta beste hainbat herrialdeetan ere badago—, bai produktuei dagokienez. Berrikuntzari erreparatuta, %9 hazi da I+Gko inbertsioa azken urteetan Ideko zentro teknologikoaren eskutik eginiko apustuen emaitza gisa, eta 46 patente baino gehiago ditu aktibo. Sektoreei dagokienez, ekipo ondasunen eta ingeniaritza orokorrak du oraindik pisu gehien (%35,2), baina gora egin du "nabarmen" aeronautika eta espazioaren esparruak (%29,9). Automozioan, mugikortasun elektrikoan, trengintzan, eta energian ere dabil Danobatgroup. Halaber, 2021-2024 epealdian 80 milioi euroko baino gehiagoko inbertsio akumulatuak egin dituzte Danobat, Soraluce eta Goimeken "azpiegiturak eta gaitasunak" hobetzeko. Inbertsio horien azken emaitza izango da Goimeken planta berriaren inaugurazioa, Itziarren (Gipuzkoan) kokatuta.
Makina-erreminta, sektoreen egoeraren neurgailu?
Makina-erremintaren sektorean egun eskaera bat jasotzeak ez du esan nahi fakturazioan urte horretan bertan ikusiko denik, makinak garatzeko maneiatzen diren denborak luzeak baitira. Baina eskaera zorroak behera egiten badu, horren isla ikusiko da hurrengo urteko fakturazio emaitzetan. Horregatik bereizi ohi dituzte bi datuak sektorean.
Duela aste batzuk AFM sektoreko klusterrak emaitzak aurkeztu zituenean esan zuen 2024ko eskaera zorroak behera egin duela %23,4 baten, eta horrek 2025 amaieran fakturazioaren beherakada ekarriko duela. Kontinente zaharreko sektorearen joera da oro har: CECIMO Europako makina-erremintako organoak emandako datuen arabera, ekoizpenak %7,5 egin du behera eta makina-erremintaren kontsumo indizeak %11 egin du behera. "Oso datu txarrak dira". 2025ari begira berreskuratze apur bat aurreikusten dute %4,1en eta %7an, hurrenez hurren, baina ezjakintasuna da nagusi".
Nerea Aranguren: "Nik esan ohi dut beste sektore batzuen azpian dagoen sustratua dela makina-erreminta. Normalean, beste sektore batzuk gelditzen hasten direnean, makina-erreminta da lehen aldagai moduko bat erakusten duena zerbait ez doala ondo"
"Nik esan ohi dut beste sektore batzuen azpian dagoen sustratua dela makina-erreminta. Normalean, beste sektore batzuk gelditzen hasten direnean, makina-erreminta da lehen aldagai moduko bat erakusten duena zerbait ez doala ondo, makinerian inbertitzeari uzten baitiote", nabarmendu du Arangurenek. Ez da soilik bere ikuspegia. Hamaika sektore industrialek, are herrialdeetako ekonomiek, bizi duten egoera neurtzeko tresnatzat jotzen dute askok makina-erreminta, nolabaiteko sustratu hori delako.
Automozioa da kasu nabarienetako bat. "Aldaketak datoz, eta urduritasuna nabari da. Gure kasuan, automobilgintzan ari bagara ere, nitxo jakinetan gaude, errekuntzako motorretatik elektrikoetara egin behar den trantsizioak eragingo ez diena", nabarmendu du. Alemaniak bizi duen egoeraren emaitzak zuzenean ikusi dituzte. Merkatu kontsolidatua da Danobatgroupentzat, esportazioen %8,5 izanik, eta bertan bi lantegi ere badituzte —Danobat-Overbeck eta Bimatec Soraluce—. Aitzitik, beherakada sumatu dute.
Etor litekeenari aurre egiteko prest
Gauzak horrela, baina, "une konplikatua" datorrela ez du ukatu Arangurenek. Azken urteetan zifra errekorrak izan badituzte ere, datozen urteetan zenbakiak mantentzea ezarri dute helburu. Momentuz, 2026rako eskaera zorroa badute dagoeneko, baina "txikiagoa" da. Hala ere, "etxekolanak egin ditugula sentitzen dugu lau urte tentsoagoei heldu ahal izateko inbertsio handi gehiago egiteko beharrik gabe", adierazi du.
2026rako eskaera zorroa badute dagoeneko, baina "txikiagoa" da
Izan ere, ziklo estrategiko berria abiaraziko du Danobatgroupek aurten, 2025-2028ko Plan Estrategikoaren inplantazioarekin. Danobat, Soraluce, Goimek, Ideko, Savvy, Endity eta Novakek osatzen duten taldearen plan estrategikoak lau ardatz ditu, aurrekoari jarraiki: berrikuntza teknologikoa, kostuak guztiz alde batera utzi gabe; zerbitizazioa, azkarrak izanez eta ad hoc zerbitzuak eskainita, bezeroekin konexioa izateko; nazioartekotzea, corea EAEn mantenduta, baina munduan egonda; eta dibertsifikazioa. Azken horren baitan, doitasuneko roboten gama berri bat abiarazi dute, eta robotizazioaren esparrura zabaltzeko pausoekin jarraituko dute. Halaber, Saeki start-up suitzarrean ere inbertitzea erabaki du taldeak.
Hiru ardatz zeharkako ere badituzte: adimen artifiziala, jasangarritasuna eta talentua. Adimen artifizialaren kasuan, bi lerro bereizi ditu Danobatgroupeko zuzendari nagusiak: barnera begira, AAri buruzko kontzientziazioa eta formakuntza lantzea, lan prozesuak errazteko txertatu ahal izateko modu seguru baten; eta kanpora begira, AA euren balio eskaintzan txertatzea. Mantenu prediktiboaren esparruan egin nahi dute lanketa bereziki, urtetan jasotzen ari diren datuetatik makinetako sistemek ikas dezaten eta abisua eman dezan zerbait gertatuko denean.
Arangurenek "etxekolanak" egin ditzan eskatu dio Europari, eta I+G+baren aldeko apustua mantendu dezan.
Jasangarritasunari begira, Europako aldaketak aldaketa, orain arte landutako bideorrian jarraituko dutela nabarmendu du Arangurenek. Eta talentuan, "ingeniariak behar ditugu, baina baita lanbide heziketako profilak ere", azpimarratu du.
Europari ere mezua helarazi nahi izan dio Danobatgroupeko zuzendari nagusiak. "Etxekolanak" egin ditzan eskatu dio, eta I+G+baren aldeko apustua mantendu dezan.