Hazkunde ekonomikoa eta Barne Produktu Gordina (BPG) aurrerabidearen adierazle nagusitzat hartzen diren garai batean, funtsezkoa da ongizateak benetan zer esan nahi duen berriz aztertzea. Duela gutxi egindako azterlan baten arabera, BPGa erabakigarria bada ere, ez da giza ongizatearen eta garapen iraunkorraren adierazle osoa.
Morten Tønnessenek proposatutako wasted GDP kontzeptuak errealitate kezkagarri bat erakusten du: AEBn, esaterako, BPGaren zati esanguratsu batek ez dio giza ongizateari laguntzen. Are gehiago, BPGaren zati horrek ingurumen-inpaktu negatiboa izan dezake, CO2 emisioak eta aztarna materiala handituz, pertsonen bizi-kalitatea hobetu gabe.
Ikerketaren arabera, AEBk baino BPG per capita txikiagoa duten herrialdeek emaitza hobeak lortu dituzte Giza Garapenaren Indizean (GGI). Adierazle horrek faktore ekonomikoetatik harago dauden faktoreak neurtzen ditu, hala nola osasuna, hezkuntza eta bizi-itxaropena. Horrek iradokitzen du BPG altuago batek ez duela zertan ongizate hobea ekarri, eta hazkunde ekonomikoak ez duela gobernu-politiken foku bakarra izan behar.
2024an, geure buruari galdetu behar diogu ea zoriontsuagoak garen BPG altuago batekin. Gure bizi-kalitatea hobetzen ari al gara? Hurrengo belaunaldientzat etorkizun iraunkorra bermatzen ari al gara? BPGri eta ongizateari buruzko eztabaidak hazkunde ekonomikoaren eta giza garapen iraunkorraren arteko oreka bilatzera garama, pertsonen eta planetaren zoriontasuna eta osasuna gure erabakien erdigunean jarriz.
AEBn, esaterako, BPGaren zati esanguratsu batek ez dio giza ongizateari laguntzen. Are gehiago, BPGaren zati horrek ingurumen-inpaktu negatiboa izan dezake
Ikuspegi-aldaketa horrek berebiziko garrantzia du. Gure ekonomiak nola haz daitezkeen hausnartzera gonbidatzen gaitu, gure bizitzak hobetzeko eta gure ingurunea babesteko. BPGaren zifretan soilik zentratu beharrean, osasuna, hezkuntza, ekitatea eta iraunkortasuna barne hartzen dituzten aurrerabidearen eta ongizatearen neurri holistikoagoak hartu beharko genituzke kontuan.
Pentsamendu-ildo horri jarraituz, funtsezkoa da hazkundearen paradigma, berdea, banandua, iraunkorra edo beste mota batekoa, post-hazkunde paradigmetara aldatzea. Ikuspegi horrek hazkunde ekonomiko iraunkorrarekiko obsesioa gainditzeko beharra nabarmentzen du, baita giza ongizatea eta ingurumen-iraunkortasuna lehenesten dituzten ikuspegi alternatiboak aintzat hartzekoa ere.
Post-hazkunde paradigmak iradokitzen du aurrera egiteko moduak bilatu behar ditugula, etengabeko hazkunde ekonomikoaren mende egon gabe. Horrek esan nahi du gure ekonomiak berbideratu egin behar direla, bizi-kalitatea hobetzeko eta desberdintasunak murrizteko, eta, aldi berean, ingurumena babestu eta lehengoratzeko. Testuinguru horretan, ekonomia ez da mugarik gabe hedatzen; aitzitik, oreka iraunkor baterantz mugitzen da, oinarrizko giza beharrak asetzen dituena eta etorkizuneko belaunaldientzako baliabide naturalak zaintzen dituena.
Tim Jackson, "Prosperity Without Growth"-en egilea, post-hazkunde eremuan funtsezko autorea da, hazkundeaz haraindi oparotasun iraunkorrera bideratutako sistema ekonomiko bat posible eta desiragarria dela argudiatzen duena. Jacksonek planteatzen du benetako oparotasuna ez dela gehiago edukitzea, gehiago izatea baizik: kantitatearen gaineko kalitatea baloratzen duen oparotasuna, eta giza ongizatea eta ongizate ekologikoa metaketa materialean.
Post-hazkunde paradigmak iradokitzen du aurrera egiteko moduak bilatu behar ditugula, etengabeko hazkunde ekonomikoaren mende egon gabe
Orain arte kontatutako guztiak gure gizarteetako neurri arrakastatsuak berraztertzera garamatza. Etengabe hazten ari den BPGa lortu beharrean, hazkunde osteko ereduek osasuna, hezkuntza, ekitatea eta iraunkortasuna islatzen dituzten adierazle holistikoagoen garrantzia nabarmentzen dute. Horrek erabateko aldaketa dakar ekonomia, aurrerapena eta ongizatea ulertzeko moduan.
Hazkunde ondoko paradigma bateranzko eraldaketa ez da ingurumen-premia bat bakarrik, gizarte bidezkoagoak eta erresilienteagoak eraikitzeko aukera bat ere bada. Aldaketa sakona eskatzen du gure politika, enpresa-praktika eta bizimoduetan. Paradigma berri horiek hartzean, etorkizun bat lor dezakegu, non arrakasta, aberastasun materialaz gain, gure bizitzaren kalitateak eta iraunkortasunak neurtuko duten.
Munduak eboluzionatzen jarraitzen duen bitartean, bada garaia gure arrakasta- eta aurrerapen-neurriek aurrera egin dezaten. Giza ongizatea eta ingurumen-iraunkortasuna izan behar dira gure hazkunde ekonomikoaren zutabeak. Beraz, BPGari buruz hitz egiten entzuten duzunean, gogoratu galdera hau: BPGaren igoera gure bizitza hobetzen ari da? Eta horrela, BPG igotzen eta jaisten den bitartean, yoyo bat bezala, nork bere buruari galdetu behar dio: nire barneko Niarekin lerrokatuta dago ala nire kanpoko Niarekin bakarrik? Munduko ekonomiaren antzoki handian, BPGa izan da protagonista luzaroan, baina, beharbada, aktore zahar honek merezitako atsedena hartu eta talde berri bati lekua uzteko garaia da. Azken finean, ekonomia Broadwayko ikuskizun bat balitz, irribarre batekin utziko gaituen emanaldi baten bila ibiliko ginateke, ez ihes egiteko bidea irrikaz bilaraziko digun baten bila. Beraz, BPGak "egun txarra" izan duela entzuten duzun hurrengoan, gogoratu, egin barre, bizi eta egin aurrera zifretatik harago!