Gure aitona-amonen belaunaldian askatasuna ondasun urria zen. Belaunaldi hark oso bide markatua zuen, eta hortik ateratzeak ondorio sozial eta ekonomiko larriak izan zitzakeen. Jaio, hazi, eskolara joan zortea izanez gero, gaztetan lanean hasi, ezkondu, haurrak izan, agian beste etxe batera edo beste herri batera joan bizitzera, eta ezin zen gehiago lan egin, seme-alabek eta bilobek zaindu arte. Bide lineala zen, lotua, erlijioaren eragin handikoa, ez bakarrik fede-elementu gisa, baita bizitza soziala antolatzeko tresna gisa ere. Aitona-amonen belaunaldia, onerako eta txarrerako, belaunaldi lotua zen, eta bertan jarraitu beharreko bidea argi zegoen.
Nire gurasoen belaunaldia aitona-amonen zurruntasunaren eta guri egokitu zaigun egungo joera berrien garaikidetasunaren arteko formula hibridoa zen. Gurasoen belaunaldiak bide zuzena zuen, baina baita gauza berritzaileak egiteko gaitasun handia ere. Gerraostetik eta diktaduratik irten ondoren, aukeraz eta ideia berriez betetako mundu bat zabaltzen zitzaien. Batzuek aukera horiek hartu zituzten, eta beste batzuek, berritasunak beldurtuta, nahiago izan zuten ez ikusiarena egin eta beti bezala jarraitu. Horrela, gure ametako batzuk feministak izan ziren, beste batzuk ez, gure aitetako batzuek ez zuten familiaren bidea jarraitu nahi izan, beste batzuek kanpora bidaiatu eta ikasi ahal izateko zortea izan zuten eta beste batzuk irakurle sutsuak izan ziren. Hedapen eta goraldi ekonomiko handiko une bat bizi izan zuten, eta aurreko belaunaldiarekin alderatuz, oso bestelako gauzak ikusi ahal izan zituzten.
"Nire belaunaldiak exijentzia bikoitzak ditu, eta onuren erdia, edo erdiaren erdia"
Mundua beren arau propioen bidez eraiki zuten gurasoen oinordekoa da nire belaunaldia, baina, gauzak ondo eginez, arrakasta lor zitekeela bermatuta. Nire belaunaldia bere bizitzarekin erdi zoriontsu den eta zoriontsu bizitzeko nahikoa duen jendearen zozketan sartzen da. Exijentzia bikoitzak ditu, eta onuren erdia, edo erdiaren erdia. Aukera ugari izan ditugu formatzeko, gure aitona-amonek ulertzen ez zituzten formazio guztiekin, bidaiatu egin dugu, kirola egin dugu, trebatu egin gara, kontzertu eta jaialdietara joan gara, munduko leku guztietako lagunak ditugu, eta aukeratu ahal izan dugu, ez bakarrik zertaz lan egin nahi dugun, baita nola eta nondik egin nahi dugun ere. Orain, pribilegio horiek guztiak aitona-amonen lasaitasunaren amets galduarekin etorri dira, eta oso baldintza eskasekin, non bizimodua aurrera ateratzeak ateratzeak gurasoek inoiz lor zezaketena baino askoz gutxiago izatea esan nahi duen. Izan ere, askatasun horretan txanponaren beste aldea ere nahasten da, hau da, nahi duzun guztia izan zaitezkeela, baina erantzukizun guztia, azken batean, zuri eta hartzen dituzun erabakiei dagokizula. Hainbat aukeren artean, baliteke inoiz ez aurkitzea zuri dagokizun ezer, Baumanek erlazioei, anbizioei eta jomugei buruz deskribatzen zuen likidezian amaituz.
Urte sabatikoa egiten ari diren gero eta lagun gehiago ditut, edo bidaiatu ahal izateko hilabete batzuk lana utzi dutenak, edo lanaldi murritzetan lan egiten dutenak beren bestelako interesak gauzatu ahal izateko.
Lagun asko ditut, halaber, astean hiru mila orduko lan korporatibo handiak utzi dituztenak, beste zerbaiten bila amaigabeko estresean murgilduta daudenak. Agian hilabeteko langile onena bihurtuko ez dituen lana aurkituko dute eta abenduan diru estra handirik ez die ekarriko, baina arratsaldero txakurrarekin buelta bat egitera joateko, kirola egiteko edo aspaldian egin nahi zuten bidaia hori egiteko aukera emango die. Aitona-amonen belaunaldia ez bezala, nire belaunaldia ondo galduta dago, eta etengabeko birmoldaketa batean aurkitzen da. Une honetan, hala ere, bi galdera egiten dizkiot neure buruari. Lehena da ea besteak ere gu bezain galduta zeuden, baina ez zitzaien antzematen edo ez zuten ikusten uzten. Bigarrena da zer nolako ondarea utziko diegun gure atzetik datozen zorigaiztoko nerabeei.